Achtbare Meester, waarde broeders,

Ken uzelve en de evolutie.

Dit bouwstuk is het resultaat van meer dan een halve eeuw zoeken naar een verklaring waarom er de wereld zoveel ellende is. Ik kon niet leven met de wreedheid en de onmenselijkheid in de wereld, die vooral de goede mensen die zich niet kunnen verdedigen treft. Anderen ten eigen voordeel gebruiken het leven zuur maken is niet logisch. Als we samenwerken bouwen we binnen de korste keren een paradijs op deze Aarde. Waarom doen we dat dan niet ?

Dit bouwstuk is gebaseerd op de opdracht aan de leerling Ken Uzelve en daaraan toegevoegd Herken Uzelf in de Ander. Mensen hebben veel gemeenschappelijks, samenleven, samenwerken, vriendschappen sluiten, maar ook oorlog voeren, afwijkers uitsluiten en elkaar onderdrukken.

Door mijn leven loopt een rode draad. Waarom is de wereld zoʼn ellende-bende. Ik begon al vroeg in mijn leven deze vraag te stellen. Ik ben kathliek opgevoed en deze godsdienst negeert hier in Nederland de vraag grotendeels en voor zover ze hem erkennen schrijven ze het toe aan de menselijke vrije wil, die tegen de geboden van God in het kwade doet. Ik vond dit al vroeg een onbevredigend antwoord. Tenslotte is die God goed, almachtig en alwetend. De wereld met zijn ziekten, honger, onderdrukking en oorlogen moet voor hem onaanvaardbaar zijn, tenzij hij niet goed is of niet helemaal goed. “God is liefde” roepen de religies. Waarom is dan een God vrezend man genoemd worden een compliment bij diezelfde religies ? Dus ik kwam vast te zitten met een onaanvaardbare God. Een God die het kwade toestaat en vanwege zijn almachtigheid er zelfs aan meewerkt is een beangstigende gedachte. Ik kwam daar na vele jaren pas uit toen ik me de implicaties van de evolutietheorie realiseerde. Daarmee heb ik een gedachtengang kunnen ontwikkelen die voor mij, zonder Goden en duivels, de ellende verklaart.

Naar mijn mening heeft het leven drie bepalende factoren: het lichaam, de psychologie en in de evolutie geschreven gedragsprogrammaʼs. Een voorbeeld: In de Bijbel in het tweede scheppingsverhaal eten Adam en Eva van een boom en dan worden hun beider ogen geopend en zien zij dat zij naakt zijn. Naaktheid zien doen de ogen niet. Die zien huid. Het naakte wordt er ergens in onze hoofden aan toegevoegd. En het is een programmaatje. Een ʻals-danʼ routine. Als A en B dan C. Onze computers zitten er vol mee.

Als naakt en op straat, dan bedekken en wegwezen. Als naakt en onder de douche, dan geen probleem. Als naakt en met een mooie meid, dan hoera !

Dit programma bepaald in sterke mate ons gedrag. En het is natuurlijk heel merkwaardig dat de Bijbel ons op deze eenvoudige en indringende manier wijst op het feit dat wij zulke programmaʼs hebben. We kunnen dit pas herkennen nadat we computers ontwikkeld hebben. En als we computers gebruiken om wapens te besturen, zonder ons te realiseren dat we zelf door programmaʼs worden bestuurd hebben we een gevaarlijk probleem. En naakt zien is zeker niet het enige programma in onze hersenen. Volgens mij zitten we er vol mee en wordt ons gedrag voor het grootste deel door dit soort programmaʼs bepaald. De ellende-bende die wij de wereld noemen wordt met dit idee verklaarbaar.

De evolutie heeft een hele andere logica dan die van de goede mens.
Vanaf het ontstaan van het leven hebben de soorten en individuen die zich het meest voortplantten gedomineerd. Het aantal levenden is opgelopen tot het meer dan maximum dat de natuur verdraagt met als gevolg dat om de schaarse voedingsbronnen gevochten moet worden. Hierbij gelden twee regels: Alles mag en de sterkste wint (zie virussen en Tyranosaurus Rex).
Alle individuen binnen een soort zijn zowel in lichaam als in gedrag een ietsje verschillend. Elk individu is een test: Overleeft het en plant het zich voort.
Ook bij mensen is niet alleen het lichaam maar ook het gedrag en de manier van leven gevormd in deze gruwelijke en genadeloze evolutie, die is gebaseerd op de combinatie van een onbeperkt aantal levenden met de beperkte mogelijkheden van de natuur. Dit geldt voor ijsberen en colibries, en voor mensen. Deze basis onder de opzet heeft ertoe geleid dat het leven de grote slachtpartij is geworden, die wij nu eufemistisch de evolutie noemen. Elke lente explodeert het aantal levende individuen in de natuur. Aan het einde van de volgende winter is het aantal weer terug bij af. Het meeste nieuwe leven is dan gedood en opgegeten. Mededogen met de prooi en (concurrerend) ander leven is dodelijk in de evolutie op deze planeet. De strijd tussen mannetjes om de vrouwtjes, zelfs bij veel vegetarisch leven soorten (zebraʼs, herten), leidt ertoe dat alleen de sterkste en agressiefste mannetjes zich voortplanten. En hun nageslacht is dus ook weer aggressief. Zo wordt de vechtpartij steeds groter. Eén millimeter onder de huid van alle leven is het oorlog tussen het immuunstysteem en virussen en bacteriën. Het leven is zijn eigen grootste vijand. Als je de evolutietheorie niet kent moet je wel veronderstellen dat de duivel hier de baas is. Maar een ellende-bende wordt de wereld vanzelf. Zo werkt het systeem. Daar is geen duivel of boze God voor nodig.

Dit verklaart in eerste instantie waarom er zoveel lijden is op de Aarde. Er is te veel leven en aggressie wordt beloont met nageslacht. De aap Mens is ontstaan in deze vechtpartij en heeft eraan mee moeten doen om de overleven. En hij doet dat heel goed. Nog nooit is één soort zo dominant geweest als de mens in de laatste honderdvijftig jaar. Maar dat heeft een nadeel. Het vechten zit de mens in het bloed. Het is een overlevingsprogramma.

In de evolutie is de mens, zoals veel andere soorten, territoriaal geworden. Ze verdedigen in groepen een gebied. Zoʼn groep is een stam die, wat wij nu noemen een land, verdedigt en uitbreidt. Daarnaast zijn mensen hiërarchies, zoals chimpansees. Ze leven (nog steeds) onder machtspyramiden van grote en steeds kleinere leiders. Om een territorium in groepen te verdedigen is het beter om leiders te hebben en die te gehoorzamen. Andere groepen overwinnen, hun landen veroveren en hen uitbuiten leidt ook te beter overleven. De agressieve stammen die goed kunnen vechten overleven beter en planten zich beter voort. Gehoorzaamheid, loyaliteit aan de leider, saamhorigheid en vreemdelingenhaat produceren beter overleven. Dit heeft geleid tot twee kenmerken van het menselijk gedrag: Instinctief gehoorzamen mensen leiders en even instinctief gaan mensen vechten òf om de verliezende stam te kunnen uitbuiten, òf om zich daartegen te verdedigen. Beide programmaʼs zijn het resultaat van een evolutie waarin agressie beloond wordt. Rijkdom leidt ook tot beter overleven en voortplanten. Leiders, die automatisch gehoorzaamd worden, hebben het voordeel dat ze ook hun eigen stam kunnen uitbuiten. Ze worden rijk en hebben veel vrouwtjes. En nog extra als hun stam andere stammen weet te onderwerpen. Rijkdom, macht en status zijn overlevingsprogrammaʼs. Het menselijk gedrag om leiders blind te volgen, oorlog te voeren en grote rijken te stichten is puur instinctief. Om een einde te maken aan die eeuwige strijd ,

onderdrukking en armoede moet de mens zich dat gaan realiseren. Hij gebruikt zijn intellect om zijn instincten uit te voeren. Dat is pseudo-denken. Zijn manier van leven en gedrag zijn in de evolutie bepaald. Hij heeft dat niet zelf ontwikkeld. Maar hij kan dat wel. Zijn intellect is ook in de evolutie ontstaan, ook dat heeft hij niet zelf gemaakt, en hij kan dat gebruiken om in te zien dat hij als soort èn als individu in een vriendelijke wereld beter overleeft èn leeft. De logica van het óverleven is heel anders dan die van het léven. Die staat een stap hoger op de ladder van het denken.

Macht van enkelen over velen is een verbindend element in een stam, die beter samenwerken veroorzaakt. Beter samenwerken veroorzaakt bij mensen beter overleven en voortplanten, omdat mensen specialisten zijn. Boeren, bakkers, timmerlieden, boekhouders etc. Mensen doen allemaal van één ding heel veel en van de andere niets. Binnen de stam kregen de volgelingen van de leiders macht over degenen die hem niet of niet voldoende volgden. Deze laatsten moesten, voor het succes van de stam, gedwongen worden, wat gedaan werdt door mensen die daar plezier in hadden (sadisten) en voordeel van hadden (parasieten), om het even voor welke leider of welk politiek stysteem. En dat geldt nog steeds. De combinatie van sadisme, onderaan de machtspyramide. (geheime diensten, ondervragers, gevangenisbewaarders, aanslagplegers), en parasiteren, (in het midden, rijken) en de macht (bovenaan), samen met het gehoorzamen-programma, onderdukt beter, geeft meer eenheid en dus meer kracht. Deze opbouw van het stamleven was in de evolutie van de mens een voordeel. Daarom is het nog steeds zoʼn normaal verschijnsel in vrijwel alle landen in de wereld.

De politiek en vooral de international politiiek is altijd, en nog steeds, bepaald door zeven overlevingsprogrammaʼs:

– het hebzucht programma (meer hebben is beter overleven),
– het macht programma (macht hebben is beter overleven en dit valt samen met

het beter overleven van van de stam),
– het stam programma (eenheid en onderdrukking, loyaliteit, saamhorigheid,

xenofobie, racisme),
– het territoriaal programma (het stamgebied (land) verdedigen en uitbreiden. De

grootsheid van een volk wordt gemeten naar het aantal andere volken dat zij onderwerpen en uitbuiten. Het Romeinse rijk, het Britse, Hollandse, Turkse, Chinese, Russische, de Mayaʼs, etc, etc.).

– het vecht programma (macht met geweld vestigen en geschillen met geweld beslechten (doden, ook van weerloze burgers geeft een gevoel van macht en winnen)),

– Het ʻwillen winnenʼ programma. (winnaars zijn betere overlevers en hebben meer vrouwtjes.)

– het angst programma (speciaal voor onderwerping en uitbuiting).

Het uitleven van de eerste zes van deze programmaʼs voelt als vrije wil, maar dat is het niet. Het gedrag van de mens van vandaag is, net zoals dat van al het leven op Aarde, gewoon in de evolutie ontstaan. Als de mens zich aan dit gedrag, dat veel lijden veroorzaakt, wil ontworstelen zal hij zich dat moeten gaan realiseren. Bij voorkeur nu. Er staan twintigduizend kernwapens en tientallen miljoenen soldaten klaar om deze oude overlevingsprogrammaʼs weer uit te voeren.

Naast het stamgedrag ten opzichte van andere stammen is in de evolutie een nieuw, en in onze moderne ogen veel beter, gedrag binnen de stam zeer succesvol gebleken. Goed samenwerken (in symbiose leven, een gevolg van specialisatie) valt samen met het succes van de stam ten opzichte van andere stammen, maar bij samenwerken is ook ander gedrag voordelig. Onderling vertrouwen, zorg en ondersteuning bij moeilijkheden, ziekte, verwonding en armoede, vriendschap en medemenselijkheid versterken het stamverband evenveel, zo niet meer, dan autoriteit, en werkt zelfs tegen de nare bijverschijnselen van de machtspyramide. Dit is het sociale programma dat ons is aangeboren. Luipaarden hebben een andere programmering. Ze leven solitair. Dit gedrag maakt de stam weerbaarder. Niet alleen tegen andere stammen, maar ook tegen de natuur en geeft dus beter overleven en voortplanten. Het is een verdere ontwikkeling in de evolutie van de mens en is het meest zichtbaar bij ʻgewoneʼ mensen. Leiders en machtigen blijven op dit punt achter. Zij zitten, zonder dat zij zich dat realiseren, gevangen in door de evolutie voor leiders bepaald gedrag. Zij zijn een deel van het stam programma. Het agressieve gedrag vanveel leiders in de wereld, in heden en verleden, is geen vrije wil, het zijn de stam- en territoriale programmaʼs die gevoeld worden als vrije wil. Bij mensen (en chimpanees) wordt agressie beloond met macht. Maar ook bij veel gewone mensen blijft de roep om sterk leiderschap klinken via de gehoorzamen en stam programmaʼs. Tot hun eigen nadeel: sterk leiderschap houdt een machtspyramide, eenheid en onderdrukking in. Verscheidenheid, kritiek op de leider en vrijheid zijn verboden om de eenheid en kracht van de stam te waarborgen. In de nieuwe ontwikkeling, waarin mensen van verschillende stammen elkaar waarderen en respecteren, ligt veel meer kracht. Hoe groter het samenwerkingsverband, hoe krachtiger de samenleving. Samenwerken, vertrouwen, en medemenselijkheid reiken over de grenzen van de stammen (landen) heen en voorkomen de instinctieve vijandigheid en strijd, die altijd meer vernielen dan opbouwen. De angst voor onderwerping en uitbuiting wordt kleiner en het stamprogramma gaat in effect vele stammen en op den duur de hele mensheid omvatten. Het is goed zichtbaar in de moderne internationale samenwerking, ontwikkelingshulp en noodhulp. Het oude stamgerichte leiderschap (Poetin, Erdogan, Xi Jinping, Trump, Le Pen, Wilders etc.) en hun machtspyramiden begrijpen hier niets van omdat dat hun macht, en de eenheid en onafhankelijkheid van hun stam vermindert. Zij stellen alles in het werkt om het oude stamgevoel (nationalisme) gaande te houden. Binnen de Europese Unie, een uiting van de nieuwe ontwikkeling, komen de stamleiders en hun machtspyramiden weer terug. Gesloten grenzen, eenheid binnen de landen en de bijbehorende onderdrukking van andersdenkenden liggen weer in het verschiet. Het internationale terrorisme en de vluchtelingenstroom zijn een godsgeschenk voor hen. De overlevingsprogrammaʼs van de evolutie zijn nog heel sterk, hoewel helder en duidelijk is dat zij, met de huidige techniek en wapens, tot het einde van de mensheid zoals wij die nu kennen zullen leiden. De nieuwe ontwikkeling, die sterk groeit, samenwerking en medemenselijkheid over de grenzen heen, is het culturele en sociale antwoord op de techniek en de wapens die de mensheid nu heeft.

Het overleven op deze planeet is gebaseerd op strijd. Op verdringing van soorten en individuen. Het gedrag van de mens als soort is geheel in deze grote vechtpartij om het overleven gevormd. Om als soort te overleven moeten we ons dat realiseren. We hebben te veel en te grote wapens om onze basale overlevingsinstincten hun gang te laten gaan. We willen allemaal een huis en

kleding en een man of vrouw en kinderen, vrienschappen sluiten en samenwerken. Dat lijkt alsof dat onze vrije wil is, maar dat zijn overlevingsstrategieën die zich voordoen als vrije wil. Dit zijn de leuke dingen in het leven en laten we die er vooral in houden, maar oorlog voeren en andere landen veroveren lijken ook vrije wil en dat zijn ze niet. Dat zijn overlevingsprogrammaʼs. Onder de huidige omstandigheden zal dat tot onze ondergang leiden. Maar met behulp van de jongste ontwikkeling in de evolutie van de mens, de ratio, kunnen we onze programmaʼs zien en herkennen en onze wil werkelijk vrij maken.

Al met al ben ik tot de conclusie gekomen dat onze basis normen en waarden, saamhorigheid, vriendschap, samenwerken, maar ook onderdukking, oorlog en misdaad door de evolutie geschreven programmaʼs zijn. Dat wil niet zeggen dat we er daarom niets aan kunnen doen. Het eerste is ken uzelve en herken uzelf in de ander. Ten tweede bepaal wat te doen en niet te doen. Is het goed wat je doet en kwaad wat je laat. Daartoe is een goed inzicht in wat goed en kwaad is noodzakelijk. We hebben bibliotheken vol met wetboeken en met boeken over wetten, maar geen definitie. Het algemene idee dat goed en kwaad met elkaar in evenwicht moeten zijn is een hele slimme marketing truuk van het kwade. Het maakt onderdrukking en oorlog aanvaardbaar en zelfs noodzakelijk. Goede mensen leven veel beter zonder kwade. Voor mijzelf heb ik het heel kort samengevat: Parasiteren, leven ten koste van anderen, is het kwade en de symbiose, leven te voordele van anderen, het goede. De rijken, machtigen en de misdadigers parasiteren op de goede mensen, voor macht en gratis geld. Bij de georganiseerde misdaad is dit natuurlijk duidelijk dat gaat alleen maar om gratis geld, maar werknemers onderbetalen en uitbuiten en daardoor grote winsten boeken is dat ook. In de evoluie blijkt parasiteren gemakkelijkste manier van overleven. Leeuwen parasiteren op hoefdieren en die parasiteren op gras. Maar de symbiose is de basis van het leven. In darmen leven honderden miljarden bacterién die voedsel omzetten in iets dat voor het gehele organisme bruikbaar is. De symbiose, het samenwerken tot voordeel van allen is bij mensen heel sterk. Dat moet ook want mensen zijn specialisten. Boeren, bakkers, chirurgen boekhouders, bouwers, we kunnen niet zonder elkaar. Daarom hebben wij als enige diersoort een economie. De economie hebben

we om goed te kunnen samenwerken en grootse dingen de presteren. Parasiteren binnen die economie is wijd verspreid, maar geen goed idee. Dat programma zit nog in ons omdat we in de evolutie, waarin parasiteren wel een goed idee is, gevormd zijn.

Volgens mij zijn in de mensenwereld macht, oorlogen, armoede, uitbuiting en ziekten etc., maar ook vriendschap, zorg, samenwerken etc., vanuit de evolutie verklaarbaar. Om ons te bevrijden van de negatieve aspecten moeten we ons realiseren dat zij geen vrije wil zijn. Vooral niet bij de leiders. Het zijn ook geen interventies van God(en) en duivels. Dit zijn gewoon overlevingsprogrammaʼs ontstaan in onze evolutie. Met die kennis kunnen we ons vrij maken. De ellende wordt naar mijn mening juist niet veroorzaakt door de menselijke vrij wil, zoals de godsdiensten beweren. Het wordt veroorzaakt door in de evoltie geschreven gedragsprogrammaʼs die overleven en voortplanten waarborgen. Dit lijkt slecht nieuws, maar dat is het niet. Het menselijk intellect is heel goed in staat de logica van de evolutie te doorzien en het gedrag en de samenleving aan dat inzicht aan te passen. Om de zwarte slaven te bevrijden moesten de blanken veranderen. Langzaam zijn zij gaan inzien dat mensen als slaven uitbuiten niet menselijk is. Dat proces heeft decennia geduurd.

Om de vrouwen te bevrijden moeten de mannen veranderen. Hier in het Westen zijn we al een heel eind. Om de armoede en uitbuiting te beëindigen moeten de rijken veranderen en dat proces loopt. Langzaam beginnen miljardairs in te zien dat hun rijkdom niet kan met zoveel armen om hen heen en zetten stichtingen op om goede doelen na te streven. Om oorlogen en onderdrukking te beëindigen moeten de machtigen veranderen. Dat proces loopt ook. De democratie is er de uitdrukking van. Het zal nog even duren, misschien een paar honderd jaar met veel ups and downs, maar we komen eruit.

Zo heb ik in de loop der jaren een voor mij werkbaar wereldbeeld ontwikkeld waarin ik een God die het kwade tolereert en er, gezien zijn almacht, aan meewerkt, kwijt ben. Het is aan de mens om zich te realiseren dat zijn natuurlijke en normale gedrag geprogrameerd is. Ken Uzelve door ons eigen automatische gedrag te zien.

Achtbare Meester, ik hoop hiermee aan Uw opdracht te hebben voldaan.